Lập báo cáo kế hoạch giảm nhẹ KNK giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật, nộp mốc 2 trước 31/12/2025, tiết kiệm chi phí và nâng cao uy tín bền vững.

 

Tổng quan về kế hoạch giảm nhẹ khí nhà kính

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng tác động mạnh mẽ đến phát triển kinh tế - xã hội, Việt Nam đã đưa ra cam kết đạt mức phát thải ròng bằng “0” (Net Zero) vào năm 2050. Để hiện thực hóa mục tiêu này, việc xây dựng và triển khai kế hoạch giảm nhẹ phát thải khí nhà kính (KNK) được coi là một công cụ pháp lý và quản lý quan trọng.

Theo Nghị định số 06/2022/NĐ-CP của Chính phủ về giảm nhẹ phát thải KNK và bảo vệ tầng ozon, các cơ sở thuộc danh mục phải kiểm kê khí nhà kính có trách nhiệm lập và gửi báo cáo kế hoạch giảm nhẹ KNK. Đây không chỉ là một thủ tục bắt buộc mà còn giúp doanh nghiệp xây dựng lộ trình chuyển đổi xanh, tiết kiệm năng lượng và tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Bản chất của báo cáo kế hoạch giảm nhẹ KNK là xác định hiện trạng phát thải, đánh giá các giải pháp kỹ thuật và quản lý nhằm cắt giảm phát thải, đồng thời đưa ra mục tiêu giảm nhẹ trong từng giai đoạn. Việc thực hiện báo cáo giúp doanh nghiệp chủ động thích ứng với xu thế phát triển bền vững, đồng thời đáp ứng yêu cầu từ các đối tác, tổ chức tài chính quốc tế khi tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

Căn cứ pháp lý và các mốc thời hạn nộp báo cáo

Khoản 4, Điều 13 Nghị định 06/2022/NĐ-CP quy định rõ trách nhiệm của các cơ sở thuộc danh mục phải kiểm kê KNK trong việc lập và gửi báo cáo kế hoạch giảm nhẹ KNK. Theo đó, lộ trình thực hiện được chia thành các giai đoạn với những mốc thời hạn cụ thể:

• Mốc 1: Giai đoạn đầu (2023–2024), các cơ sở cần tiến hành chuẩn bị dữ liệu phát thải, rà soát hoạt động sản xuất, xây dựng hệ thống quản lý dữ liệu phục vụ lập kế hoạch. Đây được coi là giai đoạn “tiền đề”, giúp doanh nghiệp hoàn thiện phương pháp luận và xác định đường cơ sở phát thải.

• Mốc 2: Trước ngày 31/12/2025, các cơ sở thuộc danh mục kiểm kê KNK phải hoàn thành và nộp Báo cáo kế hoạch giảm nhẹ KNK giai đoạn 2026-2030 cho Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Đây là mốc quan trọng, thể hiện cam kết của doanh nghiệp đối với việc triển khai giải pháp giảm phát thải phù hợp với chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu.

Việc tuân thủ đúng thời hạn không chỉ đảm bảo yếu tố pháp lý mà còn tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn, ưu đãi tín dụng xanh, cũng như cơ hội tham gia thị trường các-bon trong nước và quốc tế.

Quy trình lập báo cáo kế hoạch giảm nhẹ khí nhà kính

Để lập báo cáo kế hoạch giảm nhẹ KNK, doanh nghiệp cần tuân thủ một quy trình khoa học và minh bạch. Các bước cơ bản gồm:

• Thu thập và quản lý dữ liệu phát thải: Doanh nghiệp cần xác định các nguồn phát thải chính theo hướng dẫn (năng lượng, công nghiệp, nông nghiệp, chất thải, sử dụng đất và lâm nghiệp). Dữ liệu được thu thập từ hoạt động sản xuất, tiêu thụ năng lượng, nguyên liệu, sản phẩm và chất thải.

• Xây dựng đường cơ sở phát thải: Đây là mức phát thải dự báo trong trường hợp không có biện pháp giảm nhẹ. Việc xác định đường cơ sở giúp doanh nghiệp có cơ sở so sánh hiệu quả khi áp dụng các giải pháp giảm nhẹ.

• Xác định mục tiêu giảm phát thải: Trên cơ sở các giải pháp đề xuất, doanh nghiệp cần đưa ra chỉ tiêu giảm phát thải cụ thể cho từng giai đoạn (ngắn hạn, trung hạn, dài hạn).

• Đề xuất các giải pháp giảm nhẹ: Các giải pháp có thể bao gồm cải tiến công nghệ, nâng cao hiệu suất năng lượng, thay thế nhiên liệu hóa thạch bằng năng lượng tái tạo, quản lý chất thải theo hướng tuần hoàn, hoặc áp dụng mô hình sản xuất sạch hơn.

• Tính toán chi phí - lợi ích: Mỗi giải pháp cần được đánh giá về hiệu quả giảm phát thải, chi phí đầu tư, lợi ích kinh tế – xã hội để lựa chọn phương án khả thi nhất.

• Hoàn thiện báo cáo và gửi cơ quan quản lý: Báo cáo phải trình bày đầy đủ căn cứ pháp lý, phương pháp tính toán, kết quả dự báo, mục tiêu giảm phát thải và lộ trình thực hiện. Sau khi hoàn tất, doanh nghiệp gửi về Bộ Tài nguyên và Môi trường để tổng hợp, thẩm định và giám sát.

Lợi ích của việc lập báo cáo kế hoạch giảm nhẹ KNK

Việc lập và thực hiện báo cáo không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn mang lại nhiều giá trị thiết thực:

• Tuân thủ quy định pháp luật: Doanh nghiệp tránh được các rủi ro pháp lý, chế tài xử phạt do vi phạm quy định về kiểm kê và giảm phát thải KNK.

• Nâng cao uy tín và hình ảnh thương hiệu: Việc công khai minh bạch lộ trình giảm phát thải giúp doanh nghiệp được đối tác, khách hàng đánh giá cao, nhất là trong bối cảnh xu hướng tiêu dùng xanh ngày càng tăng.

• Tiết kiệm chi phí và tối ưu vận hành: Nhiều giải pháp giảm nhẹ giúp cắt giảm chi phí năng lượng, cải thiện hiệu suất máy móc và kéo dài tuổi thọ thiết bị.

• Tiếp cận nguồn vốn xanh: Các doanh nghiệp có kế hoạch giảm phát thải minh bạch dễ dàng tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi, quỹ đầu tư bền vững và tín dụng xanh.

• Góp phần thực hiện cam kết quốc gia: Báo cáo của doanh nghiệp là dữ liệu quan trọng để Việt Nam hoàn thành cam kết NDC và Net Zero 2050.

Giải pháp đồng hành cùng doanh nghiệp

Để đáp ứng yêu cầu lập báo cáo kế hoạch giảm nhẹ KNK, nhiều doanh nghiệp cần sự hỗ trợ từ các đơn vị tư vấn chuyên nghiệp. AHP Group cung cấp dịch vụ toàn diện bao gồm:

• Hướng dẫn doanh nghiệp thu thập, xử lý và quản lý dữ liệu phát thải.

• Xây dựng đường cơ sở phát thải theo chuẩn IPCC và quy định quốc gia.

• Đề xuất danh mục giải pháp giảm nhẹ phù hợp với từng lĩnh vực (năng lượng, công nghiệp, chất thải, nông nghiệp…).

• Tính toán, lượng hóa mức giảm phát thải và hiệu quả kinh tế – xã hội của từng giải pháp.

• Soạn thảo, hoàn thiện báo cáo theo mẫu chuẩn và hỗ trợ nộp đúng thời hạn.

• Tư vấn tích hợp các giải pháp giảm phát thải vào chiến lược phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Với sự đồng hành của các đơn vị tư vấn uy tín như AHP Group, doanh nghiệp có thể yên tâm xây dựng lộ trình giảm phát thải khoa học, minh bạch và hiệu quả. Đây chính là bước đi cần thiết để cùng Việt Nam tiến tới mục tiêu Net Zero 2050.

► AHP GROUP - Tiết kiệm năng lượng, kiến tạo tương lai xanh!