Nghị định 119/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 06/2022/NĐ-CP, tạo hành lang pháp lý cho cơ chế hạn ngạch phát thải khí nhà kính và thí điểm thị trường carbon tại Việt Nam giai đoạn 2025–2028.

 

Giới thiệu

Ngày 9/6/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 119/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 06/2022/NĐ-CP về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn. Nghị định có hiệu lực từ 1/8/2025, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hiện thực hóa cam kết Net Zero 2050 của Việt Nam.

Điểm nổi bật nhất là quy định cụ thể hơn về cơ chế hạn ngạch phát thải khí nhà kính và lộ trình thí điểm thị trường carbon trong nước đến hết năm 2028, trước khi chính thức vận hành từ 2029.

Nội dung chính của Nghị định 119/2025/NĐ-CP

► Cơ chế hạn ngạch phát thải KNK

• Các cơ sở phát thải khí nhà kính được phân bổ hạn ngạch cụ thể là nhà máy nhiệt điện, cơ sở sản xuất thép, cơ sở sản xuất xi măng.

• Hạn ngạch được xác định dựa trên dữ liệu kiểm kê KNK, chỉ tiêu quốc gia và khả năng giảm phát thải theo từng ngành.

• Doanh nghiệp phát thải vượt quá hạn ngạch buộc phải mua thêm tín chỉ carbon hoặc hạn ngạch từ các đơn vị khác.

► Thị trường carbon trong nước giai đoạn 2025-2028

• Thiết lập Hệ thống đăng ký quốc gia để quản lý hạn ngạch và tín chỉ carbon.

• Vận hành thí điểm sàn giao dịch carbon, cho phép mua bán, trao đổi tín chỉ trong nước.

• Triển khai cơ chế bù trừ tín chỉ carbon từ các dự án giảm phát thải trong và ngoài nước.

• Tăng cường năng lực cho doanh nghiệp, đào tạo cán bộ quản lý và nâng cao nhận thức cộng đồng.

► Trách nhiệm pháp lý

• Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp các bộ, ngành liên quan để vận hành hệ thống.

• Các doanh nghiệp phát thải lớn phải kết nối dữ liệu kiểm kê KNK với Hệ thống đăng ký quốc gia. 

Cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam

Việc triển khai Nghị định 119/2025 mang lại nhiều cơ hội:

• Tham gia thị trường carbon, bán tín chỉ carbon dư thừa để tạo thêm doanh thu.

• Hưởng lợi từ tín dụng xanh, hỗ trợ tài chính khi có kế hoạch giảm phát thải rõ ràng.

• Tăng khả năng cạnh tranh trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt khi đối tác yêu cầu minh bạch phát thải.

• Tiếp cận công nghệ xanh, chuyển đổi sản xuất theo hướng tiết kiệm năng lượng và phát thải thấp.

Thách thức trong giai đoạn thí điểm 2025–2028

Tuy nhiên, doanh nghiệp cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn:

• Thiếu hệ thống đo lường, báo cáo và thẩm định (MRV) chuẩn quốc tế.

• Chi phí đầu tư công nghệ xanh, thu thập và quản lý dữ liệu phát thải còn cao.

• Nguy cơ bị phạt hoặc phải mua tín chỉ carbon với giá cao nếu không đạt hạn ngạch.

• Cần nguồn nhân lực am hiểu về cơ chế thị trường carbon và giao dịch tín chỉ.

Triển vọng đến 2029

Khi kết thúc giai đoạn thí điểm vào năm 2028, Việt Nam sẽ chính thức vận hành thị trường carbon từ 2029. Điều này đồng nghĩa việc quản lý phát thải KNK sẽ chuyển sang cơ chế thị trường, khuyến khích doanh nghiệp giảm phát thải một cách chủ động và hiệu quả hơn. Những doanh nghiệp đi trước trong việc đầu tư công nghệ, minh bạch dữ liệu và tham gia giao dịch carbon sớm sẽ có lợi thế lớn, vừa giảm chi phí tuân thủ, vừa tận dụng được cơ hội tài chính xanh.

Nghị định 119/2025/NĐ-CP là bước ngoặt quan trọng trong chính sách giảm phát thải của Việt Nam. Với cơ chế hạn ngạch phát thải và lộ trình thí điểm thị trường carbon 2025–2028, doanh nghiệp không chỉ đối mặt với nghĩa vụ tuân thủ, mà còn có cơ hội mở rộng doanh thu, nâng cao uy tín và chuẩn bị vững chắc cho thời kỳ vận hành chính thức từ năm 2029. Chủ động tham gia sớm sẽ là chìa khóa để doanh nghiệp Việt Nam nắm bắt lợi thế trong cuộc đua Net Zero.

► AHP GROUP - Tiết kiệm năng lượng, kiến tạo tương lai xanh!